Do zadań i kompetencji Burmistrza należy w szczególności:
1. Kierowanie Urzędem Miasta.
2. Zatrudnianie i zwalnianie pracowników Urzędu Miasta, kierowników jednostek organizacyjnych oraz wykonywanie uprawnień zwierzchnika służbowego w stosunku do pracowników urzędu oraz kierowników jednostek organizacyjnych.
3. Powoływanie i odwoływanie Zastępcy Burmistrza.
4. Występowanie z wnioskiem do Rady Miasta o powołanie i odwołanie Skarbnika Miasta.
5. Dokonywanie oceny pracowników samorządowych.
6. Zatrudnianie pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych.
7. Prowadzenie oraz realizacja zadań planistycznych, organizacyjnych, szkoleniowych i kontrolnych w czasie stałej gotowości obronnej państwa (w czasie pokoju), w czasie gotowości obronnej państwa czasu kryzysu i czasu wojny na terenie miasta w zakresie zadań obronnych.
8. Wykonywanie obowiązków szefa obrony cywilnej oraz obowiązków organu w sprawach zarządzania kryzysowego w tym powoływanie zespołu zarzadzania kryzysowego oraz określanie szczególnych form pomocy dla społeczności lokalnej w sytuacji kryzysowej lub możliwości wystąpienia sytuacji kryzysowej.
9. Wykonywanie obowiązków administratora danych osobowych w tym powoływanie inspektora ochrony danych osobowych.
9a. Wyznaczanie koordynatora do spraw dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
10. Powoływanie pełnomocnika ds. profilaktyki, rozwiązywania problemów alkoholowych i narkomanii.
11. Przygotowywanie projektów uchwał Rady Miasta.
12. Gospodarowanie mieniem komunalnym oraz gminnym zasobem nieruchomości.
13. Opracowywanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.
14. Wykonywanie budżetu miasta.
15. Przedkładanie uchwał Rady Miasta wojewodzie, Regionalnej Izbie Obrachunkowej i innym adresatom oraz zarządzeń Burmistrza Miasta objętych nadzorem Regionalnej Izby Obrachunkowej.
16. Przyjmowanie interesantów w sprawach skarg i wniosków.
17. Wydawanie decyzji administracyjnych.
18. Powierzenie prowadzenia spraw miasta Zastępcy lub Sekretarzowi.
19. Wydawanie upoważnień do wydawania decyzji administracyjnych.
20. Zaciąganie zobowiązań mających pokrycie w ustalonych w uchwale budżetowej kwotach wydatków w ramach upoważnień udzielonych przez Radę.
21. Zgłaszanie propozycji zmian w budżecie miasta.
22. Dysponowanie rezerwami budżetu miasta.
23. Blokowanie środków budżetowych.
24. Dokonywanie wydatków budżetowych.
25. Emitowanie papierów wartościowych w ramach upoważnień udzielonych przez radę.
26. Ogłaszanie aktów prawa miejscowego i innych uchwał.
27. Informowanie mieszkańców miasta o założeniach projektu budżetu miasta, kierunkach polityki społecznej i gospodarczej oraz wykorzystywaniu środków budżetowych.
28. Kierowanie bieżącymi sprawami miasta i reprezentowanie go na zewnątrz.
29. Sprawowanie bezpośredniego nadzoru nad działalnością Wydziału Spraw Obywatelskich i Obronnych, Wydziału Administracyjnego, Wydziału Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych, Urzędu Stanu Cywilnego i stanowisk samodzielnych.
30. Powoływanie zespołów dla doraźnych celów Urzędu.
31. Realizacja zadań związanych z funkcją organu założycielskiego.